Sobory Kościoła Niepodzielnego, Konstantynopol II (553), cz. 6

Total
0
Shares

Pierwsze sześć soborów Kościoła układa się w trzy pary: Nicea i Konstantynopol I – sobory wyraźnie trynitarne, Efez i Chalcedon – podstawowe prawdy chrystologiczne tzn. stosunek Bóstwa i człowieczeństwa w Chrystusie, natomiast Konstantynopol II i III tę prawdę pogłębiają.

Kończąc tematykę soboru Chalcedońskiego należałoby zwrócić uwagę na fakt, że skutkiem negatywnym był wielki rozłam w Kościele spowodowany powstaniem monofizytyzmu. Zażegnanie tego problemu było ważne z dwóch powodów: religijnego (przywrócenie chrześcijaństwu jedności, o którą modlił się Jezus Chrystus – jedność Kościoła) i politycznego (dogmatem polityki cesarstwa było przeświadczenie, że jak istnieje jedno cesarstwo to ma istnieć w nim tylko jedna religia).

Po soborze Chalcedońskim monofizytyzm rozwijał się zasadniczo w dwóch krajach: w Egipcie i Syrii; w Grecji i Azji Mniejszej miał on mniej zwolenników, na zach. był on praktycznie nieobecny. Trzecim krajem monofizyckim, leżącym poza granicami Cesarstwa, była Armenia. Później także Etiopia. Monofizyci dzielą się na dwie wielkie rodziny: koptów (w Egipcie) i jakobitów (w Syrii), które sę wspomagały, ale były autonomiczne. Próba ich zjednoczenia zostanie podjęte dopiero w końcu VI wieku.

Pierwszą próbę unii z monofizytami podjął cesarz Zenon. Postacią dominującą w następnym okresie (ok. 30 lat później) jest z pewnością cesarz Justynian, pochodzący z Ilirii.Zasługi jego są ogromne: kodyfikacja prawa, rozwój sztuki, sprawna administracja państwem). Mimo tylu osiągnięć jego serce skłaniało się dodatkowo ku teologii. Spędzał na dyskusjach teologicznych całe godziny. Jego żona Teodora – również genialna, są szczerze zatroskani o Kościół. Teodora sprzyjała jednak monofizytom i otaczała ich swoją opieką. W 533 roku Justynian zwołuje spotkanie teologów prawowiernych i monofizyckich. Nie doszli oni jednak do kompromisów i ugody. Pojawia się orgygenizm. Nie chodziło tu o naukę Orygenesa z IV wieku, lecz o poglądów orygenistów egipskich IV i V wieku a w szczególności Ewagriusza z Pontu (+399). Justynian wydaje dekret potępiajacy te poglądy. Później jeszcze doszła sprawa Trzech rozdziałów (tak nazywano problem trzech piarzy: Teodora z Mopsuestii, Teodoreta z Cyru oraz Ibasa, biskupa Edessy). Justynian pod namową monofizytów, wydał dekret potępiający te trzy osoby. Wcześniej wszyscy ci trzej panowie zostali potępieni w Efezie w 449 roku i zrehabilitowani w Chalcedonie. Ich potępienie miało być hołdem wobec Dioskura, uważanego za świętego przez monofizytów i uderzeniem w znienawidzony przez nich sobór w Chalcedonie. Justynian wysyła list do podpisania (dotyczący Trzech Rozdziałów) do pięciu patriarchów: Rzymu, Konstantynopola, Aleksandrii, Antiochii, Jerozolimy). Justynian postanawia odbić Italię. Rozpoczyna się długa i krwawa wojna.

Cesarze coraz bardziej zaczynają mieszać się w sprawy wyboru papieża. To właśnie papież Wigiliusz dostał do podpisania dekret Trzech Rozdziałów (potępiający ich). Wigiliusz udaje się do Konstantynopola w styczniu 547 roku. Pod namową biskupów przybyłych wraz z nim podpisuje on ten dekret. Powstaje burza (Kościół Zachodni), która mogła zakończyć się tylko jednym … zwołaniem soboru. Papież widzi, że wcześniej został osaczony i oszukany, dlatego chce ratować sytuację. Ucieka na znak protestu do Chalcedonu (symbol papieża broniącego Chalcedonu) – 23/24 grudnia. Tam pisze encyklikę do całego ludu.

5 maja 553 roku w obecności 168 biskupów dokonano otwarcia soboru. Dziwny to był sobór, bo wszystko było ustalone: potępienie Trzech Rozdziałów. Nie pojawił się ani papież, ani cesarz. Na pierwszy ogień poszedł Teodor z Mopsuestii, I tak poszło … Ósma sesja jest najciekawsza bo dotyczyła pogłębienia myśli Chalcedonu, myśli przede wszystkim teologicznej. Papież chory, zmęczony, osamotniony i poddawany złośliwym represjom w końcu się załamał i 8 grudnia 553 roku potępił Trzy Rozdziały, ale mało tego Justynian zmusza go do napisania dokumentu uzasadniającego taką właśnie decyzję (perfidia – było to w dn. 2 lutego 554 r.).  Papież umiera 7 czerwca 555 roku.

Sobór Konstantynopolitański II jawi się nam jako spór papieża i cesarza.

Negatywy:

  1. monofizyci nie zostali zjednani
  2. rozbicie chrześcijaństwa na Zachodzie
  3. zwiększyła się przepaść między Zachodem i Wschodem

Pozytywy:

  1. dopracowano teologię w świetle Chalcedonu
  2. okres płodny w dziedzinie teologii
  3. sobór ten obronił autorytet soboru Chalcedońskiego
Total
0
Shares
(fot. ClaraDon / flickr.com / CC BY-NC-ND 2.0)

Na dobranoc i dzień dobry – Łk 3, 15-16.21-22

Przede wszystkim znać swoje miejsce… Świadectwo Jana o Mesjaszu  i Chrzest Jezusa Gdy więc lud oczekiwał z napięciem…

Może spodoba Ci się też...